Produkcja uromoduliny zachodzi w komórkach nabłonka pętli Henlego, czyli w regionie nerek szczególnie wrażliwym na uszkodzenia powstające w wyniku niedotlenienia, stanu zapalnego, a także stosowania leków. W warunkach fizjologicznych uromodulina to najobficiej występujące białko w moczu. Niewielka jej ilość jest uwalniana również do tkanki śródmiąższowej i w ten sposób dostaje się do krwioobiegu. Obecność uromoduliny w moczu przeciwdziała infekcjom układu moczowego. Białko to chroni przed powstawaniem kamieni nerkowych oraz uczestniczy w procesach regulacji i transportu.
Ze względu na strukturę polimerową, uromodulina, która jest wydzielana z moczem, ma niską wartość diagnostyczną. Z drugiej strony uromodulina w surowicy występuje wyłącznie jako monomer i dlatego możliwy jest jej ilościowy pomiar.
Co więcej, stężenie uromoduliny w moczu wykazuje niewielką korelację z szacunkowym współczynnikiem filtracji kłębuszkowej (eGFR – estimated glomerular filtration rate). Natomiast stężenie uromoduliny w surowicy (sUmod) silnie koreluje z eGFR.
Stężenie sUmod pozwala na identyfikację wczesnych stadiów przewlekłej niewydolności nerek już w fazie bezobjawowej, w przeciwieństwie do markerów kłębuszkowych, takich jak kreatynina i cystatyna C. Spadek stężenia sUmod w postępującej niewydolności nerek świadczy o utracie funkcji i integralności miąższu nerki.
Na podstawie poziomu sUmod można wydedukować również długoterminowe powikłania. Badania epidemiologiczne wykazują, że niskie stężenia sUmod są związane ze zwiększoną śmiertelnością ogólną, schorzeniami sercowo-naczyniowymi, niewydolnością serca i progresją niewydolności nerek. Białko to jest również parametrem odzwierciedlającym funkcjonowanie nerek po przeszczepie
Uromodulina w surowicy stanowi czuły marker funkcji kanalików nerkowych o dużym potencjale przewidywania i wczesnego rozpoznawania pogorszenia czynności nerek. Dotyczy to zwłaszcza chorób, w których uszkodzeniu ulegają głównie kanaliki nerkowe.
