Czego szukasz?

Filtrowanie

Ryzyko zakrzepicy czyha w genach?

04 maja, 2021
Małgorzata Buluk
Trombofilia

Jak działa układ krzepnięcia w naszym organizmie?

Hemostaza to stan organizmu, w którym z jednej strony możliwy jest swobodny przepływ krążącej krwi, a z drugiej zapobieganie nadmiernej jej utracie tuż po przerwaniu ciągłości naczyń, np. podczas skaleczenia. Hemostazę warunkują zatem dwa procesy: krzepnięcie i fibrynoliza. Gdy dojdzie do nadmiernej aktywności jednego z tych mechanizmów, stan hemostazy zostaje zaburzony, wskutek czego mogą pojawić się choroby związane z układem krążenia – zakrzepice czy skazy krwotoczne.

Czym są trombofilie i jaką rolę w ich występowaniu odgrywają geny?

Jedną z niebezpiecznych chorób predysponujących do zakrzepicy jest trombofilia (nadkrzepliwość), która objawia się zwiększoną krzepliwością krwi i nadmiernym powstawaniem skrzepów. W klasyfikacji wyróżnia się trombofilię wrodzoną i nabytą (związaną z chorobami autoimmunologicznymi). Trombofilia wrodzona jest chorobą uwarunkowaną genetycznie, której przyczynę stanowią mutacje zaburzające prawidłowy przebieg kaskady krzepnięcia. Do najbardziej istotnych zalicza się mutacje FV i FII.

Szacuje się, że problem trombofilii wrodzonej może dotyczyć ok. 8% polskiej populacji.

Mutacja Leiden

Bardzo ważną i najczęściej występującą mutacją związaną z trombofilią wrodzoną jest mutacja Leiden w genie czynnika V, który w warunkach fizjologicznych podlega inaktywacji wskutek działania aktywnego białka C (APC, ang. activated protein C). Jest to naturalny antykoagulant, w którego przypadku mechanizm inaktywacji czynnika V polega na hydrolizie określonych wiązań peptydowych w jego cząsteczce (R506 oraz R306). Na skutek inaktywacji dochodzi do spadku tworzenia trombiny, co zapobiega nadmiernej produkcji fibryny (włóknika). Mutacja Leiden genu czynnika FV (1691 G/A) dziedziczona jest w sposób autosomalny dominujący. Polega na substytucji argininy przez glutaminę w pozycji 506, co skutkuje wytworzeniem oporności FV na białko APC (APC-r). Oznacza to zmniejszoną dezaktywację czynnika FV, wzmożoną aktywność koagulacyjną, zwiększoną syntezę trombiny, a co a tym idzie – wyższe ryzyko wystąpienia zakrzepicy.

Mutacja czynnika II

Mutacja w genie czynnika II protrombiny jest drugą po mutacji Leiden najczęściej występującą przyczyną trombofilii wrodzonej. Protrombina to prekursorowe białko trombiny, która bierze udział w przejściu fibrynogenu w nierozpuszczalną fibrynę w celu utworzenia skrzepu. Wystąpienie mutacji G20210A związane jest z jednonukleotydową tranzycją guaniny na adeninę w pozycji 20210. Skutkuje to wzrostem stężenia protrombiny w osoczu krwi nawet do 20% oraz zwiększonym działaniem prozakrzepowym. Ponadto wysokie stężenie protrombiny przyczynia się do zwiększonego ryzyka wystąpienia poronień (u heterozygot ponaddwukrotnie).

Polimorfizmy MTHFR

Reduktaza metylenotetrahydrofolianowa MTHFR jest enzymem uczestniczącym w przemianie homocysteiny do metioniny. W populacji najczęściej obserwuje się występowanie dwóch polimorfizmów genu MTHFR: 677C>T oraz 1298A>C. Obecność tych wariantów genetycznych powoduje obniżoną aktywność enzymu, co zakłóca prawidłowe przekształcenie homocysteiny w metioninę. Prawdopodobnie u niektórych osób może wiązać się to z podwyższonym poziomem homocysteiny we krwi lub moczu.

Dlaczego warto sprawdzić obecność mutacji?

Oznaczenie mutacji FV i FII stanowi cenną informację w diagnozowaniu trombofilii oraz ocenie ryzyka wystąpienia żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej. Warto zaznaczyć, że przy nałożeniu się obu mutacji ryzyko zakrzepicy wzrasta 20-krotnie.

Pakiet: mutacje w genach czynnika V i II oraz analiza polimorfizmów MTHFR

Badanie w kierunku predyspozycji genetycznej do wystąpienia trombofilii wrodzonej znajduje się w ofercie laboratorium EUROIMMUN DNA i można je zrobić pojedynczo lub w pakiecie FV/FII/MTHFR. Diagnostyka w najbardziej obszernym wariancie (pakiet FV/FII/MTHFR) pozwala dokładniej oszacować ryzyko zachorowania na zakrzepicę. Badanie to, wykonywane w profesjonalnym laboratorium genetycznym, oparte jest na wysokoczułej technologii BIOCHIP z zastosowaniem mikromacierzy (EUROArray).

Wynik badania genetycznego jest niezmienny i stanowi cenną informację dla pacjenta na całe życie. Oznaczenie mutacji za pomocą testu FV/FII/MTHFR może pomóc w podjęciu decyzji dotyczących wczesnego wdrożenia odpowiedniego leczenia przeciwzakrzepowego lub zastosowania środków zapobiegawczych (np. stosowanie pończoch uciskowych, unikanie doustnych środków antykoncepcyjnych, niepalenie tytoniu).

EUROArray FV/FII/MTHFR Direct w Twoim laboratorium

Systemy EUROArray pozwalają na przeprowadzenie bardzo prostej analizy, która nie wymaga od użytkownika specjalistycznej wiedzy z dziedziny biologii molekularnej. Specjalnie zaprojektowane startery PCR oraz sondy na mikromacierzach umożliwiają jasną i czytelną identyfikację mutacji w analizowanych genach. Oprogramowanie EUROArrayScan zapewnia w pełni automatyczną ocenę testów i dla każdej próbki dokumentuje zidentyfikowany genotyp w archiwum wyników.

Test EUROArray FV/FII/MTHFR Direct zawiera gotowy do użycia zestaw odczynników (mixy do PCR + bufory ekstrakcyjne) wraz z kontrolą negatywną. Jako materiał testowy stosowana jest krew pobrana na EDTA (metoda direct) lub wyizolowane genomowe DNA pacjenta. W metodzie direct genomowe DNA komórek krwi jest przygotowywane do reakcji PCR poprzez rozcieńczenie krwi roztworem ekstrakcyjnym zawartym w zestawie.

Chcesz wdrożyć badania w kierunku trombofilii do swojego laboratorium? Skontaktuj się z naszym Doradcą Medycznym z zakresu diagnostyki molekularnej:

Wróblewski

Wojciech Wróblewski

Doradca Medyczny

786 166 299

w.wroblewski@euroimmun.pl

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Katalog produktów