Zespół antyfosfolipidowy (ang. anti-phospholipid syndrome, APS) to układowa choroba autoimmunizacyjna, która charakteryzuje się występowaniem epizodów zakrzepowo-zatorowych i powikłań położniczych u kobiet. Choć jego przyczyny pozostają nieznane, wiemy jednak, że jest on ściśle związany z obecnością przeciwciał antyfosfolipidowych (ang. anti-phospholipid antibodies, aPLs).
Obowiązujące do niedawna kryteria klasyfikacyjne zespołu antyfosfolipidowego nie uwzględniały wielu aspektów klinicznych i laboratoryjnych, które identyfikuje się u chorych na APS. Po wielu latach, w 2023 r., opublikowane zostały nowe kryteria klasyfikacyjne APS opracowane przez zespół ekspertów ACR (Amerykańskie Kolegium Reumatologiczne) i EULAR (Europejska Liga Przeciwreumatyczna).
17 września 2024 r. o godzinie 18:00 odbyło się seminarium internetowe pt. „APS – nowe kryteria klasyfikacyjne i wyzwania diagnostyczne”, które poprowadził internista i immunolog kliniczny prof. dr hab. n. med. Jacek Musiał – wieloletni kierownik II Katedry Chorób Wewnętrznych im. prof. Andrzeja Szczeklika Uniwersytetu Jagiellońskiego Collegium Medicum w Krakowie.
Podczas seminarium prof. Musiał omówił następujące zagadnienia:
0:40 Czym jest zespół antyfosfolipidowy?
1:48 Kryteria klasyfikacyjne APS z 2006 r.
7:40 Dlaczego mówimy o APS w 40 lat po jego opisaniu?
10:04 Czym są (a czym nie są) kryteria klasyfikacyjne?
12:12 Dlaczego podjęto się opracowania nowych kryteriów klasyfikacyjnych APS?
18:37 Jakie są kluczowe różnice między najnowszymi kryteriami klasyfikacyjnymi APS ACR/EULAR z roku 2023 a ich poprzednią wersją z 2006 r.?
31:43 Jaką rolę odgrywają przeciwciała antyfosfolipidowe w diagnostyce APS?
37:40 Dlaczego diagnostyka APS wciąż pozostaje wyzwaniem?
50:22 Q&A
O prelegencie
Prof. dr hab. n. med. Jacek Musiał – wieloletni kierownik II Katedry Chorób Wewnętrznych im. prof. Andrzeja Szczeklika Uniwersytetu Jagiellońskiego Collegium Medicum w Krakowie, internista, immunolog kliniczny, autor ponad 300 prac naukowych. Były prezes Towarzystwa Internistów Polskich. Główne tematy jego zainteresowań klinicznych i naukowych obejmują patofizjologię, diagnostykę i leczenie ogólnoustrojowych chorób autoimmunologicznych, w tym szczególnie zapaleń naczyń przebiegających z obecnością przeciwciał przeciwko cytoplazmie granulocytów obojętnochłonnych (ANCA) oraz zespołu antyfosfolipidowego (APS). Współautor szeregu europejskich opracowań dotyczących laboratoryjnej diagnostyki APS, członek zespołów eksperckich i współautor aktualnych światowych zaleceń dotyczących postępowania w zapaleniach naczyń przebiegających z obecnością ANCA oraz zespołu antyfosfolipidowego.
