Obecnie laboratoria mają szeroki wybór testów wykrywających przeciwciała w zakażeniach SARS-CoV-2. Testy poszczególnych producentów różnią się m.in. metodą oznaczenia, zastosowanym antygenem, rodzajem klasy wykrywanych przeciwciał oraz parametrami, takimi jak czułość i swoistość – wszystkie te aspekty należy wziąć pod uwagę, podejmując decyzję o wyborze testu. W tym artykule podsumowujemy dane dotyczące testu EUROIMMUN Anty-SARS-CoV-2 ELISA. Mimo bardzo szybkiego wprowadzenia testu na rynek w odpowiedzi na wybuch pandemii, jego działanie zostało już sprawdzone na bardzo licznej grupie (blisko 1250 próbek) obejmującej zarówno zdrowych dawców krwi, jak i osoby poddane szczepieniom na grypę oraz z wirusowymi infekcjami.
Specyficzność testu EUROIMMUN Anty-SARS-CoV-2 ELISA
Test immunoenzymatyczny (ELISA) EUROIMMUN umożliwia ocenę półilościową in vitro ludzkich przeciwciał klasy IgG lub IgA przeciwko SARS-CoV-2 w surowicy lub plazmie. W celu oceny specyficzności testu ELISA Anty-SARS-CoV-2 przeprowadzono badanie na 102 surowicach pacjentów pozytywnych pod względem obecności różnych przeciwciał przeciwwirusowych i czynników reumatoidalnych. Analizowano surowice osób zaszczepionych przeciwko grypie oraz pacjentów, którzy przeszli ostrą infekcję EBV (wirus Epsteina-Barr).
Ponadto przeanalizowano bardzo dużą grupę surowic kontrolnych, bo aż 1139 próbek od zdrowych dawców krwi, dzieci i kobiet w ciąży. Co ważne, próbki te zostały pobrane przed pojawieniem się SARS-CoV-2.
Klasa IgG
Specyficzność testu Anty-SARS-CoV-2 ELISA (IgG) wyniosła:
- 99,0% – gdy wyniki graniczne (n = 7) zostały zakwalifikowane jako pozytywne
- 99,6% – gdy wyniki graniczne (n = 7) zostały zakwalifikowane jako negatywne
| EUROIMMUN Anty-SARS-CoV-2 ELISA (IgG) |
|||
| Panel | n | specyficzność (graniczne = pozytywne) | specyficzność (graniczne = pozytywne) |
| Przeciwciała przeciwko grypie (ostatnio zaszczepieni) | 40 | 100,0% | 100,0% |
| Ostra infekcja EBV i przeciwciała heterofilne | 22 | 100,0% | 100,0% |
| Czynniki reumatoidalne | 40 | 100,0% | 100,0% |
| Dawcy krwi (Niemcy, 2010) | 150 | 97,3% | 99,3% |
| Dawcy krwi (Niemcy, 2017) | 250 | 98,8% | 100,0% |
| Dawcy krwi (Chiny, 2013) | 49 | 100,0% | 100,0% |
| Dawcy krwi (USA, 2017) | 400 | 99,0% | 99,3% |
| Dzieci (Niemcy, 2020) | 90 | 100,0% | 100,0% |
| Kobiety ciężarne (Chiny, 2013) | 100 | 99,0% | 99,0% |
| Kobiety ciężarne (Niemcy, 2019) | 100 | 100,0% | 100,0% |
| Suma | 1241 | 99,0% | 99,6% |
Tabela 1. Specyficzność testu EUROIMMUN Anty-SARS-CoV-2 ELISA (IgG).
Klasa IgA
Specyficzność testu Anty-SARS-CoV-2 ELISA (IgA) wyniosła odpowiednio 88,2% i 92,4%. Tu również dwie wartości wynikają z uwzględnienia wyników granicznych.
| EUROIMMUN Anty-SARS-CoV-2 ELISA (IgA) | |||
| Panel | n | specyficzność (graniczne = pozytywne) | specyficzność (graniczne = pozytywne) |
| Przeciwciała przeciwko grypie (ostatnio zaszczepieni) | 40 | 97,5% | 97,5% |
| Ostra infekcja EBV i przeciwciała heterofilne | 22 | 77,3% | 81,8% |
| Czynniki reumatoidalne | 40 | 82,5% | 90,0% |
| Dawcy krwi (Niemcy, 2010) | 150 | 81,3% | 90,0% |
| Dawcy krwi (Niemcy, 2017) | 250 | 83,2% | 89,6% |
| Dawcy krwi (Chiny, 2013) | 49 | 91,8% | 93,9% |
| Dawcy krwi (USA, 2017) | 400 | 88,0% | 92,3% |
| Dzieci (Niemcy, 2020) | 90 | 96,7% | 97,8% |
| Kobiety ciężarne (Chiny, 2013) | 100 | 93,0% | 93,0% |
| Kobiety ciężarne (Niemcy, 2019) | 100 | 98,0% | 99,0% |
| Suma | 1241 | 88,2% | 92,4% |
Tabela 2. Specyficzność testu EUROIMMUN Anty-SARS-CoV-2 ELISA (IgA).
Wysoka specyficzność testów EUROIMMUN Anty-SARS-CoV-2 ELISA wynika m.in. z zastosowania jako antygenu wysoce specyficznego białka S1 SARS-CoV-2.
Czułość testu EUROIMMUN Anty-SARS-CoV-2 ELISA
Czułość testu EUROIMMUN Anty-SARS-CoV-2 ELISA została określona poprzez przebadanie 94 próbek od 91 europejskich pacjentów. U tych pacjentów zakażenia SARS-CoV-2 potwierdzono testem RT-PCR [1] na podstawie pojedynczej próbki pobranej we wczesnej fazie zakażenia.
Czułość testów wykrywających specyficzne przeciwciała na początkowym etapie infekcji SARS-CoV-2 jest ograniczona, ponieważ przeciwciała są wykrywalne we krwi pacjenta po kilku–kilkunastu dniach od wystąpienia pierwszych objawów (okno serologiczne). Jest to zgodne z wynikami otrzymanymi podczas walidacji testu. W przypadku próbek pobranych przed 10. dniem (czas od wystąpienia pierwszych objawów lub po pozytywnym wyniku w badaniu RT-PCR) test ELISA Anty-SARS-CoV-2 wykazał czułość 51,5% i 30,3%, odpowiednio dla klasy IgA i IgG.
| EUROIMMUN Anty-SARS-CoV-2 ELISA (IgA) | |||||
| Dni po wystąpieniu objawów lub pozytywnym wyniku w badaniu bezpośrednim | n | pozytywny | graniczny | negatywny | czułość |
| ≤ 10 | 66 | 26 | 8 | 32 | 51,5% |
| > 10–20 | 12 | 11 | 0 | 1 | 91,7% |
| ≥ 21 | 16 | 13 | 3 | 0 | 100,0% |
Tabela 3. Czułość testu EUROIMMUN Anty-SARS-CoV-2 ELISA (IgA).
| EUROIMMUN Anty-SARS-CoV-2 ELISA (IgG) | |||||
| Dni po wystąpieniu objawów lub pozytywnym wyniku w badaniu bezpośrednim | n | pozytywny | graniczny | negatywny | czułość |
| ≤ 10 | 66 | 18 | 2 | 46 | 30,3% |
| > 10–20 | 12 | 8 | 1 | 3 | 75,0% |
| ≥ 21 | 16 | 15 | 0 | 1 | 93,8% |
Tabela 4. Czułość testu EUROIMMUN Anty-SARS-CoV-2 ELISA (IgG).
W próbkach pobranych między 10. a 20. dniem czułość testu ELISA Anty-SARS-CoV-2 wyniosła 91,7% dla klasy IgA i 75,0% dla IgG. Natomiast w próbkach pobranych po więcej niż 20 dniach czułość testu wyniosła 93,8% dla IgG i aż 100% dla IgA!
Wykres 1. Czułość testu EUROIMMUN Anty-SARS-CoV-2 ELISA zależnie od czasu trwania infekcji.
Diagnostyka serologiczna odgrywa kluczową rolę w późniejszej fazie infekcji SARS-CoV-2, gdyż czułość metody molekularnej służącej do rozpoznawania ostrej infekcji spada wraz z czasem jej trwania. Otrzymane dane potwierdzają, że test ELISA Anty-SARS-CoV-2 stanowi dopełnienie metody bezpośredniej, wydłużając czas umożliwiający przeprowadzenie wiarygodnej diagnostyki COVID-19.
Piśmiennictwo
Corman V.M. i wsp. Detection of 2019 novel coronavirus (2019-nCoV) by real-time RT-PCR. Euro Surveill. 2020, 25 (3), pii=2000045.
Katarzyna Buska-Mach
Kierownik Działu Promocji Produktów i Szkoleń Stacjonarnych, Senior Product Manager ds. Neurologii i TORCH 10
