Odporność populacyjna zależy od wielu czynników, w tym od skuteczności odpowiedzi immunologicznej na wywołujący chorobę patogen. Liczba osób, które uważa się za wyleczone z COVID-19, stanowi niewielki odsetek światowej populacji i minie sporo czasu, zanim odpowiedni procent populacji światowej lub populacji z dowolnego regionu stanie się odporny na SARS-CoV-2 w stopniu zapewniającym odporność populacyjną. Dlatego, zdaniem naukowców, konieczne jest prowadzenie serologicznych badań populacyjnych w celu ustalenia zakresu i czasu trwania odporności na SARS-CoV-2.

W przypadku nowego koronawirusa naukowcy oszacowali minimalny próg do zapewnienia odporności populacyjnej na poziomie 50–66%. Sprawę dodatkowo komplikuje fakt, że odsetek populacji zakażonej SARS-CoV-2 różni się między poszczególnymi krajami, a także między regionami tego samego kraju. Szczególnie zróżnicowany rozkład rozprzestrzeniania się nowego koronawirusa jest we Włoszech. W takich przypadkach nawet jeśli w niektórych rejonach kraju odsetek populacji odpornej na ponowne zachorowanie osiągnie poziom niezbędny do uzyskania odporności stadnej, epidemia może ponownie wystąpić po zniesieniu środków ograniczających, zwłaszcza jeśli rozprzestrzenianie się wirusa nie będzie odpowiednio kontrolowane.

Drugą istotną kwestią jest czas utrzymywania się odporności na SARS-CoV-2. Dostępne dane sugerują, że może on nie być dostatecznie długi, a w związku ze zgłaszanymi nawrotami choroby odpowiedź immunologiczna może nie być skuteczna u wszystkich pacjentów. A to właśnie czas utrzymywania się skutecznej odpowiedzi immunologicznej na SARS-CoV-2 będzie w dużym stopniu determinować pandemiczną i popandemiczną transmisję wirusa. Jeśli odporność na SARS-CoV-2 będzie przejściowa, wirus prawdopodobnie pozostanie z nami na zawsze, a jego ogniska będą pojawiać się co dwa lata lub nawet co roku.

W przypadku nowego koronawirusa osiągnięcie skutecznej odporności populacyjnej może być trudne, a ewentualny rozwój zmutowanych szczepów wirusa, na które odporność nie została jeszcze rozwinięta, może doprowadzić do pojawienia się nowych epidemii. Dlatego opracowanie skutecznej szczepionki jest kluczowe dla kontrolowania obecnej sytuacji epidemiologicznej, a także dla zapobiegania przyszłym epidemiom.

Opracowano na podstawie: Papachristodoulou E. i wsp. Long-term and herd immunity against SARS-CoV-2: implications from current and past knowledge. Pathogens and Disease, Volume 78, Issue 3, April 2020, ftaa025, https://doi.org/10.1093/femspd/ftaa025.