Dimer OspC
W roku 2012 naukowcom z Instytutu Immunologii Doświadczalnej EUROIMMUN AG (Lubeka) udało się stworzyć i opatentować technologię produkcji rekombinowanego antygenu OspC (Outer Surface Protein C), w którym dwie monomeryczne podjednostki białka połączone są mostkiem disiarczkowym w dimer.
Taka forma białka zapewnia bardziej specyficzne, biwalentne wiązanie przeciwciał IgM (rys. 1). Przeciwciała IgM przeciwko OspC są wysokospecyficznym markerem wczesnej fazy boreliozy. Najczęściej pojawiają się jako pierwsze w efekcie zakażenia i występują u około 90% świeżo zakażonych pacjentów.
Rekombinowane dimeryczne OspC posiada identyczne właściwości jak postać natywna, a w porównaniu do klasycznego rekombinowanego OspC wykazuje o 30% wyższą specyficzność. Nowy antygen zwany OspC – advanced zastosowany został w testach Immunoblot firmy EUROIMMUN (anty-Borrelia EUROLINE RN-AT IgG, IgMadv.).
Wcześniej w testach ELISA oraz Immunoblot, w których używano rekombinowanego OspC, stosowany był monomer. W takiej postaci wiązanie przeciwciał IgM z antygenem jest mniej specyficzne.
Rysunek 1. Porównanie właściwości rekombinowanego OspC z postacią natywną i OspCadv.
Anty-VlsE
Najlepszym dowodem na skuteczność antybiotykoterapii jest remisja objawów klinicznych. Jeżeli dwukrotne leczenie nie przyniosło pożądanych efektów, należy rozważyć inne przyczyny dolegliwości pacjenta. Ponieważ przeciwciała anty-Borrelia mogą być obecne w ludzkiej surowicy nawet wiele lat, ich utrzymywanie się nie świadczy o niepowodzeniu leczenia. Dlatego też klasyczne testy serologiczne (ELISA oraz Western blot) nie powinny być stosowane do monitorowania skuteczności leczenia.
W 2001 roku udowodniono (Philipp et al. 2001), że poziom przeciwciał anty-VlsE u chorych na boreliozę rezusów i psów dynamicznie spada po wdrożonej antybiotykoterapii (rys. 2 i 3). Badania te pozwoliły przypuszczać, że monospecyficzne oznaczanie przeciwciał anty-VlsE może być przydatne w monitorowaniu skuteczności leczenia boreliozy. 4 lata później ta sama grupa naukowców powtórzyła eksperyment na grupie 120 pacjentów z potwierdzoną klinicznie boreliozą. U 91% osób zaobserwowano całkowity lub znaczący spadek przeciwciał anty-VlsE w okresie 12–15 miesięcy po leczeniu (rys. 4).
Rysunek 2. Dynamika przeciwciał anty-VlsE (fragment C6) u chorych na boreliozę rezusów po wdrożeniu antybiotykoterapii (Philipp et al. 2001).
Rysunek 3. Dynamika przeciwciał anty-VlsE (fragment C6) u chorych na boreliozę psów po wdrożeniu antybiotykoterapii (Philipp et al. 2001).
Rysunek 4. Dynamika przeciwciał anty-VlsE (fragment C6) u ludzi z potwierdzoną klinicznie boreliozą po wdrożeniu antybiotykoterapii (Philipp et al. 2005).
Wnioski
Dokładne poznanie struktury OspC pozwoliło opracować technologię produkcji dimerycznego białka przypominającego postać natywną – tzw. OspCadv.. Tak zaprojektowany antygen pozwala wykrywać przeciwciała z większą o 30% specyficznością.
Patryk Matuszek
Ekspert ds. Szkoleń i Wystąpień Publicznych, Senior Product Manager ds. Boreliozy