Czego szukasz?

Filtrowanie

Czy infekcja wirusowa może prowadzić do choroby Alzheimera?

15 listopada, 2018
Dorota Musiał

Od dawna wiadomo, że chorobę Alzheimera wywołują złogi beta-amyloidu odkładające się w mózgu. Wciąż jednak bez odpowiedzi pozostają pytania o czynniki inicjujące ich powstawanie. U niektórych osób wiąże się to ze szlakami i chorobami metabolicznymi, np. cukrzyca dwukrotnie zwiększa ryzyko rozwinięcia się choroby Alzheimera. U kobiet takim czynnikiem sprawczym może być zmiana gospodarki hormonalnej związana z menopauzą. Nie bez znaczenia jest też uwarunkowanie genetyczne. Ostatnio jednak opublikowano kilka interesujących prac naukowych o infekcyjnej teorii mechanizmu powstawania tego schorzenia. Znaczącą rolę w tym procesie mogą odgrywać wszechobecne herpeswirusy (Herpesviridae). Zaliczamy do nich m.in. wirusa opryszczki pospolitej, wywołującego opryszczkę wargową (HSV-1) czy genitalną (HSV-2), wirusa ospy wietrznej i półpaśca (VZV), wirusa Epsteina-Barr (EBV) czy cytomegalowirusa (CMV). Wiele osób przeszło infekcję wywołaną którymś z herpeswirusów, ale tylko niektóre, ze względu na dodatkowe interakcje epigenetyczne (wpływ czynników zewnętrznych na geny), są obarczone podwyższonym ryzykiem choroby Alzheimera.

Beta-amyloid od lat uznawano za pierwotną przyczynę choroby Alzheimera, ale okazuje się, że jego uwalnianie się następuje w odpowiedzi na infekcję toczącą się w mózgu. Z tego powodu BYĆ MOŻE to wirus, bakteria lub inny, nieznany jeszcze mikroorganizm uruchamia proces zmierzający ku chorobie Alzheimera. Prawdopodobnie nie będzie to jedyna droga poszukiwań, ale z pewnością stanowi istotny kierunek w badaniach nad tym schorzeniem neurodegeneracyjnym.

Czy niebawem okaże się, że choroba Alzheimera jest zakaźna? Wszyscy słyszeliśmy o prionach, tj. białkowych cząsteczkach zakaźnych, wywołujących chorobę Creutzfeldta-Jakoba, znaną jako choroba szalonych krów. Statystyki potwierdzają, że u współmałżonków osób chorych na alzheimera ryzyko zachorowania jest 1,6 razy wyższe. Również neurochirurdzy są znacznie bardziej zagrożeni rozwojem choroby Alzheimera w porównaniu z populacją ogólną. Wciąż nie wiemy, dlaczego tak się dzieje.

Celem neurologów i naukowców zajmujących się tą tematyką jest zbadanie możliwie wielu potencjalnych mechanizmów zapoczątkowujących rozwój alzheimera. W niektórych przypadkach być może to infekcja wywołała kaskadę reakcji zapalnych prowadzących do uwolnienia beta-amyloidu, by zwalczyć wirusa bądź bakterię, i to doprowadziło w konsekwencji do choroby Alzheimera. Badania nad infekcyjną teorią patomechanizmu tej choroby z pewnością powinny być kontynuowane. Czy leczenie przeciwwirusowe może być skutecznym antidotum w walce z otępieniem typu alzheimerowskiego, przyszłość pokaże.

Piśmiennictwo

  1. S. Isaacson, Is Alzheimer Disease Caused by an Infection?. Medscape 2018.
  2. B. Readhead et al., Multiscale Analysis of Independent Alzheimer’s Cohorts Finds Disruption of Molecular, Genetic, and Clinical Networks by Human Herpesvirus. Neuron 2018; 99 (1): 64–82.e7.

Katalog produktów